Kanser hem dünyada hem de ülkemizde sebebi bilinen ölümler sıralamasında kalp damar hastalıklarından sonra ikinci ölüm sebebi olması açısından önemli bir halk sağlığı problemidir. Özellikle ortaya çıkışının önlenebildiği, taramalarla ölümün yok edilebildiği ve erken tedavinin yaşam kalitesine çok şey katabildiği kanser türlerini göz önüne alırsak korunmanın önemi artmaktadır. Ülke genelinde yılda yaklaşık 170.00 kişiye kanser teşhisi konulmaktadır. Kanserli olguların yaklaşık üçte ikisi erkeklerde görülmektedir. Bölge ya da şehirlerimiz arasında kanser sıklığı açısından anlamlı farklılıklar yoktur. Bununla beraber, ülkemizdeki kanserlerin önemli bir kısmı sigara ve obesite ile ilişkilidir.
Doğru korunma stratejileri ile kanserlerin üçte biri önlenebilir. Çevresel etkenler kanser oluşumunun % 90-95 ‘nden sorumludur. Kötü beslenme, sedanter yaşam, tütün kullanımı,alkol kullanımı, güneş ışığının zararlı etkilerine maruz kalma gibi kanser oluşumunda etkisi olan çevresel etkenlerin kontrol altına alınması ile kanser görülme sıklığı azaltır. Dolayısıyla sağlıklı yaşam davranışları ile kansere karşı korunabilir, tarama programlarına katılarak erken teşhisle yaşam süremizi uzatabiliriz.
Ülkemizde, Kanser Daire Başkanlığımızın da üyesi olduğu Dünya Kanser Teşkilatı(UICC) (http://www.worldcancerday.org/) geçen yıl olduğu gibi 2014 Dünya Kanser Günü’nde kanser hakkında yanlış bilinenler teması üzerinde durmaktadır. Ülkemizde, dünya genelinde kanser konusunda bazı yanlış bilinen doğruları vurgulamak gerekmektedir. Bu yıl Dünya Kanser Günü için kampanya başlığının 'Doğru Bilinen Yanlışlar' olarak belirlendiği bildirilen açıklamada, en çok doğru bilinen yanlışlar şöyle sıralandı:
Yanlış 1-)Kanser hakkında konuşmamıza gerek yok !
Doğrusu : Kanser, özellikle de bazı kültür ve çevrelerde hakkında konuşulması çok zor bir konudur. Bu hastalıkla açık bir şekilde uğraşmak; sHem hasta kişinin hemde toplum ve politika seviyesinde sonuçları iyileştirir.
Yanlış 2-) Kanserin hiçbir belirti ya da bulgusu yoktur !
Doğrusu : Pek çok kanser için, uyarıcı belirti(kişinin kendinde hissttiği) ve bulgular(hekimin kişi de tespit ettiği) vardır. Bu işaretleri izleyerek erken teşhis mümkün olabilir. Erken teşhisin faydaları zaten tartışma konusu bile değildir.
Yanlış 3-) kanser için yapabileceğim hiç birşey yok !
Doğrusu : Hem kişi hem de toplum ve politika bazında doğru strateji ile yapılabilecek çok şey mevcuttur. En sık görülen kanserlerin en az üçte biri önlenebilir.
Yanlış 4-) Kanser tedavisi alma hakkım yok !
Doğrusu : Bütün insanlar kanıtlanmış ve etkin kanser tedavisini eşit koşullarda ve herhangi bir bedel ödemek zorunda kalmadan alma hakkına sahiptir.
YORUMLAR